Büyük bir dinozor kaldı sularda 1800lü yıllarda, moby dick dedi balina avcıları adına, gördüklerinde kaçarlardı, bir tanesi hariç "Kaptan Ahab"
Moby Dick yani "hareketli çük" aklı olduğuna inanılan bir ispermeçet balinasıydı yani "sperm balinası"
Doğanın kaynağı olan üreme organlarını temsil eden bu metaforlarla yola çıkan Herman Melville, kendi zamanında sadece üç bin adet satılabilen, ancak sonraki yıllarda bir kült olarak tarihe geçen Moby Dick'i kendi çağına göre bayağı sayılabilecek bir şekilde anlatmıştır, o zamanlar hakim olan dil daha elit daha edebi olmasına rağmen Herman halk diline indirgemiştir hikayesini.
Daha evvel roman kültüründe "yol", "ada" temaları işlenmiş ancak "deniz" ilk defa Moby Dick'le beraber görülmüş ortaya üçüncü bir kronotop çıkmıştır. *bu kısımlarda Ali Şimşek açıklamalarından faydalanılmıştır*
Temalı bilgilendirmelerimizden sonra gelelim Moby Dick'in faydalarına, ispermeçet balinasının avlanma sebebi neydi?
O zamanlar aydınlanmanın, uzun süreli aydınlanmanın tek yöntemi balina yağından yapılan mumlardı, her yerde aynı yağ kullanılır ve en medeni aydınlanma yöntemi kabul edilirdi. Balina vcıları bütün okyanusu tarayıp balina avladıkları için de kendilerini korsanlardan, ticaret gemilerden, deniz üzerindeki herkesten üstün sayarlardı. Balinacılığın hakettiği itibarı görmüyor olmasına rağmen bunda haklıydılar da, salt biz deniz yolcuğu değil sonuçta, dünyada kalmış son dev son titanlara karşı verilen bir mücadeleydi bu aynı zamanda.
Küçük sandallarla bile köpek balıklarının arasında korkusuzca gezebilen
bu balina avcılarının tek korkulu rüyası Moby Dick, Beyaz Balinaydı.
Moby düşmanlarını, onu avlanmak ve onun çene kemiklerinden kendi
prenseslerine etek fileliği yapmak isteyen bütün düşmanlarını alt
ediyordu. Altettiği düşmanlarının hiç birisi geri gelmedi, Ahab hariç, KAPTAN AHAB.
Ahab, Moby'yi avlamaya ant içmiştir çünkü ilk karşılaşmalarında sağ bacağını kaybetmiş daha çok hırslanmıştır. Öyle bir hırs ki ölümü Beyaz Balina'dan bile olacaksa olsundur artık, bu gözü karalığından mürettebatının haberi yoktur, onlar kazanacakları paraları hayal etmektedir ama Ahab onları da zamanla hipnozuna almıştır.
Ve bu hayat mücadelesini, yaşama hırsıyla birlikte, dalgaların köpükleri arasında kaybolan öldürme arzusunu, şimşeklerin paratonerlerin çevresinde oluşturdu ateş cinlerini, bütün bu tabiatı, kim normale döndürecek.
Melville, balınacılığın incilini önümüze sermiştir, şapka çıkarıp saygı duruşunda bulunmak yapılabilecek en şatafatsız tepki olur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder